Hòa tễ
Đại cương Hòa tễ
Hòa tễ là một loại phương tễ dùng phương pháp điều chỉnh công năng của nhân thể để giải trừ bệnh tật, thuộc “Hòa pháp” ở trong “Bát pháp”. Theo đúng nhất loạt nguyên tắc trị liệu, bệnh tà tại biểu có thể phát hãn, tại lý có thể công hạ, mà bệnh thiếu dương là ở khoản bán biểu bán lý, tức là không nên phát hãn lại không nên công hạ, mà cần phải dùng hòa pháp. Hòa pháp ngoài việc dùng để hòa giải các chứng bệnh thiếu dương, lại bao quát khu chính đạt tà, điều chỉnh khí huyết, điều chỉnh về mặt quan hệ giữa các nội tạng. ở chương này đưa các phương hòa giải thiếu dương, điều chỉnh trường vị, điều hòa can tỳ, điều hòa dinh vệ quy nạp vào hòa tễ, Còn một số ít phương tễ điều hòa can tỳ như Tứ nghịch thang, Tiêu giao tán tuy nhiên cũng thuộc loại hòa tễ, nhưng tác dụng chủ yếu là sơ can lý khí, cho nên giới thiệu ở trong lý khí tễ.
1. Phép hòa giải thiếu dương: Dùng ở chứng thiếu dương của ngoại cảm nhiệt bệnh, chứng thiếu dương là riêng một loại hình khác với chứng thái dương và dương minh, gọi là chứng bán biểu bán lý, tức là có nóng rét qua lại, tà chưa rời khỏi biểu là bán biểu chứng, lại có ngực sườn tức đau, chán ngán không muốn ăn, tâm phiền, hay nôn, miệng đắng, họng khô là tà khí ảnh hưởng dến đảm phủ của chứng bán lý. Phương pháp trị liệu chỉ có dùng hòa giải tễ hòa ly để thấu tà mới có thể đạt đến chỗ mà trong “Thương hàn luận” gọi là “Vị khí nhân hòa, thân trấp nhiên hãn xuất chi giải”, phép này thường lấy Sài hồ, Hoàng cầm, Bán hạ tổ thành, Tiểu sài hồ thang cũng là phương tễ đại biểu về mặt này.
2. Phép điều hòa trường vị: Dùng ở công năng trường vị không hiệp đều, nóng rét đến lẫn lộn, không giữ được lên xuống mà xuất hiện có cục bứt rứt dưới tim, phiền nhiệt nôn ngược lên, bụng đau hoặc sôi ruột ỉa chảy, trị liệu thường lấy tân khia, khổ giáng, hàn nhiệt gộp lại dùng, điều chỉnh công năng trường vị, phép này lại đã lấy Hoàng liên, Bán hạ, Quế chi, Can khương tổ thành. Bán hạ tả tâm thang, Hoàng liên thang cũng là phương tễ đại biểu về mặt này.
3. Phép điều hòa can tỳ: Là trị can tỳ mất điều hòa, tình chí uất ức, ngực buồn bằn không thoải mái, đau sườn, đau bụng. Thường dùng Sài hồ hoặc Bạch thược phối hợp với Bạch truật, Phục linh, Cam thảo để tổ thành phương tễ để sơ tiết can khí, điều lý tỳ vị. Thống tả yếu phương thuộc loại phương tễ này.
4. Phép điều hòa doanh vệ: Do ở ngoại cảm phong tà dẫn đến doanh vệ bất hòa, đã đến có lúc hình hàn, có lúc sốt hầm hập, hoặc sốt nhẹ tự ra mồ hôi, ở tình huống này sẽ không có thể chuyên một việc phát hãn khử tà, mà điều hòa doanh vệ là việc đáng phải làm gấp. Quế chi thang là phương tễ đại biểu của phương diện này.
Chương hòa tễ này bao gồm: Hòa giải thiếu dương, điều hòa trường vị, điều hòa can tỳ, điều hòa doanh vệ, là phương tễ về 4 mặt:
– Tiểu sài hồ thang: là chủ phương của Hòa giải thiếu dương, có tác dụng phù chính khử tà, dùng thích hợp ở chính khí rất hư, mà thấy nóng rét qua lại, ngực sườn tức đau, ác tâm non mửa, không muốn ăn uống là chứng thiếu dương. Đại sài hồ thang là cách kiêm dùng hòa hạ.
– Bán hạ tả tâm thang và Hoàng liên thang tân khai khổ giáng kiêm dùng hàn ôn, điều chỉnh công năng trường vị, chủ trị nóng rét qua lại, thăng giáng thất thường, nôn mửa, đau bụng ỉa chảy.
– Thống tả yếu phương điều hòa can tỳ, làm chuyên phương trị ỉa chảy mà đau bụng.
– Quế chi thang giải cơ phát hãn, điều hòa doanh vệ, thường dùng ở phát sốt sợ gió, tự ra mồ hôi, mạch phù nhược, của chứng “biểu hư” và sau khi bị bệnh nặng, sau khi đẻ doanh vệ mất điều hòa, về sau này, gốm không phải là ngoại cảm tật bệnh nhưng cơ hội ứng dụng Quế chi thang vẫn rất nhiều, chúng ta đem Quế chi thang kể vào hòa tễ, lý do cũng là ở đó.
Máy vật lý trị liệu Bộ Quốc phòng
Công ty Cổ phân TSun Việt Nam
[DoctorHome DH14] Máy trị liệu đa năng DoctorHome DH-14 (tiêu chuẩn)
Hỗ trợ cơ xương khớp chi dưới
Originally posted 2010-08-10 13:53:25.
Thông tin về y học chỉ mang tính tham khảo, bạn cần hỏi ý kiến của thầy thuốc trước khi áp dụng cho mình và người thân. Với mỗi người việc đáp ứng với các liệu trình điều trị là khác nhau tùy thuộc cơ địa bản thân !
Máy vật lý trị liệu Bộ Quốc phòng
Công ty Cổ phân TSun Việt Nam
[DoctorHome DH14] Máy trị liệu đa năng DoctorHome DH-14 (tiêu chuẩn)
Hỗ trợ cơ xương khớp chi dưới
