Viêm khớp vảy nến là gì?
Viêm khớp vẩy nến (PsA) là một dạng viêm khớp. Nó ảnh hưởng đến khoảng 1 triệu người ở Hoa Kỳ hoặc 30% số người mắc bệnh vẩy nến. Bệnh vẩy nến là một bệnh ngoài da gây phát ban đỏ, có vảy, thường gặp nhất ở khuỷu tay, đầu gối, mắt cá chân, bàn chân và bàn tay.
Viêm khớp vẩy nến là một tình trạng tự miễn dịch. Nó xảy ra khi hệ thống miễn dịch của cơ thể bạn tấn công nhầm vào các mô khỏe mạnh. PsA thường ảnh hưởng đến da và khớp của bạn, có thể bị sưng, cứng và đau. Theo thời gian, nếu bạn không điều trị, tình trạng viêm có thể làm hỏng khớp và mô.
Triệu chứng viêm khớp vẩy nến
Các triệu chứng của viêm khớp vẩy nến bao gồm:
- Ngón tay và ngón chân bị sưng
- Đau chân
- Đau lưng dưới
- Mệt mỏi
- Sưng và đau quanh gân
- Cứng khớp và mệt mỏi vào buổi sáng
- Phạm vi chuyển động ít hơn
- Thay đổi móng tay
- Mắt đỏ và đau
- Da có vảy, đặc biệt là ở đầu gối, khuỷu tay và da đầu
Viêm khớp vẩy nến có một số triệu chứng giống với viêm khớp dạng thấp (RA). Nhưng RA thường ảnh hưởng đến các khớp ở cả hai bên cơ thể bạn. Nó cũng có thể gây ra các vết sưng tấy dưới da của bạn. Những thay đổi khác về da và móng có nhiều khả năng xảy ra với bệnh viêm khớp vẩy nến.
Viêm khớp vẩy nến có thể ảnh hưởng đến cơ thể bạn ở đâu?
Tình trạng này có thể liên quan đến các bộ phận cơ thể khác nhau.
- Viêm cột sống ảnh hưởng đến cột sống của bạn và có thể gây viêm và cứng khớp ở cổ, lưng dưới, đốt sống cột sống hoặc vùng sacroiliac (vùng xương chậu), có thể khiến bạn khó di chuyển. Viêm cột sống cũng có thể tấn công các mô liên kết, như dây chằng, hoặc gây viêm khớp ở các khớp cánh tay, hông, chân hoặc bàn chân.
- Viêm điểm bám là tình trạng viêm các điểm bám, nơi dây chằng hoặc gân bám vào xương của bạn. Bạn có thể bị bệnh ở lòng bàn chân, gân Achilles và những nơi dây chằng bám vào xương sườn, cột sống và xương chậu. Nó chỉ ảnh hưởng đến những người mắc bệnh PsA chứ không ảnh hưởng đến các loại viêm khớp khác như viêm khớp dạng thấp hoặc viêm xương khớp. Theo thời gian, viêm điểm bám có thể làm cho các mô ở vùng bị ảnh hưởng trở nên cứng cáp (bác sĩ sẽ gọi đây là xơ hóa) hoặc rắn chắc (bác sĩ có thể gọi đây là hiện tượng cốt hóa hoặc vôi hóa).
- viêm dactyl, hay “chữ số xúc xích”, là tình trạng viêm ảnh hưởng đến toàn bộ ngón tay hoặc ngón chân. Nó xảy ra khi các khớp nhỏ và phần bám của các gân xung quanh bị viêm. Viêm Dactyl là một dấu hiệu khác của bệnh viêm khớp vẩy nến. Nó thường liên quan đến một vài ngón tay hoặc ngón chân, nhưng không theo kiểu đối xứng. Không giống như các loại viêm khớp khác, PsA có thể ảnh hưởng đến các ngón chân và ngón tay khác nhau ở các phía khác nhau của cơ thể bạn.
Các loại viêm khớp vảy nến
Giống như các loại viêm khớp khác, viêm khớp vẩy nến có thể nặng hoặc ít hơn. PsA có thể là:
- Oligoarticular. Thường là loại nhẹ hơn ảnh hưởng đến bốn khớp hoặc ít hơn
- Đa khớp. Một loại nghiêm trọng hơn ảnh hưởng đến bốn khớp trở lên
Nguyên nhân viêm khớp vảy nến
Các bác sĩ không chắc chắn nguyên nhân gây viêm khớp vẩy nến, nhưng những điều này có thể đóng một vai trò:
- Gen. Có cha mẹ mắc bệnh vẩy nến sẽ tăng gấp ba lần khả năng mắc bệnh vẩy nến và khiến bạn dễ bị viêm khớp vẩy nến hơn.
- Sự nhiễm trùng. Nguyên nhân có thể là do nhiễm trùng làm ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch của bạn. Ví dụ, bệnh vẩy nến thường do viêm họng liên cầu khuẩn gây ra.
Yếu tố nguy cơ viêm khớp vảy nến
- Bệnh vẩy nến. Có tới 30% người mắc bệnh vẩy nến bị viêm khớp vẩy nến. Nó ảnh hưởng đến nam giới và phụ nữ như nhau.
- Tuổi. Bạn có thể mắc bệnh PsA ở mọi lứa tuổi, nhưng nó thường ảnh hưởng đến những người từ 30 đến 50 tuổi.
- Lịch sử gia đình. Có tới 40% người bị viêm khớp vẩy nến có tiền sử gia đình mắc bệnh về da hoặc khớp.
Chẩn đoán viêm khớp vảy nến
Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng của bạn và liệu có người thân nào của bạn mắc bệnh vẩy nến, viêm khớp vẩy nến hoặc một bệnh tự miễn khác hay không. Họ cũng sẽ kiểm tra xem các khớp của bạn cử động tốt như thế nào và liệu bạn có bị đau, nhức, sưng hay nóng hay không. Bạn có thể có các xét nghiệm bao gồm:
Máy vật lý trị liệu Bộ Quốc phòng
Công ty Cổ phân TSun Việt Nam
[DoctorHome DH14] Máy trị liệu đa năng DoctorHome DH-14 (tiêu chuẩn)
Hỗ trợ cơ xương khớp chi dưới
Thiết bị điều trị nhiệt
[GoldLife GL16] Máy vật lý trị liệu đa năng GoldLife GL-16 phiên bản mới
- Các xét nghiệm hình ảnh như chụp X-quang, MRI, chụp CT và siêu âm
- Xét nghiệm máu để loại trừ các loại viêm khớp khác và tìm dấu hiệu viêm
- Xét nghiệm chất lỏng từ khớp của bạn hoặc các mẫu da nhỏ
Điều trị viêm khớp vảy nến
Các phương pháp điều trị y tế cho bệnh viêm khớp vẩy nến bao gồm:
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID). Đây là những loại thuốc không kê đơn như ibuprofen và naproxen.
- Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARD). Những thứ này có thể làm chậm hoặc ngừng cơn đau, sưng tấy cũng như tổn thương khớp và mô. Nếu NSAID không có tác dụng, bác sĩ sẽ thử DMARD. Họ có thể mất nhiều thời gian hơn để làm việc.
- Thuốc ức chế miễn dịch. Nếu bạn không thể dùng DMARD, bạn có thể dùng một loại thuốc gọi là thuốc ức chế miễn dịch. Những loại thuốc này hạn chế hệ thống miễn dịch của bạn, đó là nguyên nhân gây ra vấn đề trong tình trạng tự miễn dịch như PsA. Nhưng chúng cũng có thể khiến bạn dễ bị nhiễm trùng hơn.
- tia cực tím. Trị liệu bằng ánh sáng UVA có thể làm giảm các triệu chứng về da ở những người bị bệnh vẩy nến nặng. Nhưng nó cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư da.
- Sinh học. Nếu việc ức chế miễn dịch không có tác dụng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc sinh học. Đây là một loại DMARD mới hơn. Thay vì làm suy yếu toàn bộ hệ thống miễn dịch của bạn, những loại thuốc này sẽ ngăn chặn một loại protein gây viêm.
- Chất ức chế enzym. Điều này hoạt động bằng cách ngăn chặn một loại enzyme nhất định, một loại protein, được gọi là PDE-4. Điều đó giúp làm chậm các phản ứng khác dẫn đến viêm.
- Steroid. Những thứ này có thể giúp kiểm soát tình trạng viêm, nhưng các bác sĩ không sử dụng chúng thường xuyên cho bệnh PsA vì chúng có thể làm cho tình trạng phát ban trên da của bạn trở nên tồi tệ hơn. Các bác sĩ chỉ kê toa steroid khi bạn thực sự cần chúng. Nếu sử dụng lâu dài, bạn có thể gặp các tác dụng phụ nghiêm trọng như giòn xương, tăng cân, tăng huyết áp và tiểu đường.
- Ca phẫu thuật. Khớp bị hư hỏng nặng có thể được thay thế bằng khớp mới làm từ kim loại và nhựa.
Thay đổi lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà
Một số điều bạn tự làm có thể làm giảm các triệu chứng viêm khớp vẩy nến:
- Giữ cân nặng khỏe mạnh. Mang thêm cân sẽ gây thêm căng thẳng cho khớp của bạn. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của thuốc.
- Bỏ thuốc lá. Đây là một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm cho sức khỏe tổng thể của mình.
- Hạn chế uống rượu. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến cách điều trị của bạn hoạt động.
- Bài tập. Đó là một cách tuyệt vời để bảo vệ khớp và kiểm soát cân nặng của bạn. Cơ bắp khỏe hơn cũng có thể hỗ trợ khớp của bạn. Các bài tập ít tác động như bơi lội hoặc đi bộ sẽ dễ dàng hơn đối với họ. Hãy hỏi bác sĩ về kế hoạch tập luyện.
- Hãy thử liệu pháp vật lý hoặc nghề nghiệp. Bác sĩ có thể khuyên bạn nên gặp một chuyên gia có thể giúp bạn học cách kiểm soát các triệu chứng của mình. Điều này có thể bao gồm các bài tập, điều chỉnh cơ thể, liệu pháp nóng và lạnh cũng như các mẹo để thay đổi cách bạn thực hiện một số việc nhất định. Chuyên gia trị liệu vật lý hoặc nghề nghiệp cũng có thể giúp bạn chọn các thiết bị hỗ trợ như niềng răng hoặc nẹp để hỗ trợ khớp của bạn.
- Sử dụng liệu pháp châm cứu hoặc xoa bóp. Những phương pháp điều trị này là những cách tự nhiên để giảm đau và cứng khớp.
Biến chứng viêm khớp vảy nến
PsA có thể khiến bạn có nhiều khả năng mắc:
- Một dạng viêm khớp gọi là bệnh gút
- Mệt mỏi
- Béo phì
- Hội chứng chuyển hóa, có thể bao gồm huyết áp cao, cholesterol cao và lượng đường trong máu cao
- Đau cơ xơ hóa
- Trầm cảm và lo âu
Viêm khớp vẩy nến bùng phát
Một số điều có thể gây ra viêm khớp vẩy nến, bao gồm:
- Không dùng thuốc của bạn
- Chấn thương da, như vết xước hoặc cháy nắng
- Sự nhiễm trùng
- Thiếu ngủ
- Nhấn mạnh
- Trọng lượng thêm
Triển vọng viêm khớp vảy nến
Không có cách chữa trị viêm khớp vẩy nến. Nhưng việc điều trị có thể làm dịu các triệu chứng của bạn và có thể khiến chúng biến mất hoàn toàn, được gọi là sự thuyên giảm. Những khoảng thời gian này có thể kéo dài trong nhiều năm.
David Zelman, MD – Nguồn WebMD.com
Bài viết được dịch tự động bởi Google Translator
Thông tin về y học chỉ mang tính tham khảo, bạn cần hỏi ý kiến của thầy thuốc trước khi áp dụng cho mình và người thân. Với mỗi người việc đáp ứng với các liệu trình điều trị là khác nhau tùy thuộc cơ địa bản thân !